SỰ TỐI GIẢN ĐÃ CỨU APPLE NHƯ THẾ NÀO?
Steve Jobs trong lần quay trở lại nắm quyền Apple vào năm 1997 cho tới khi chết đã đưa ra một quyết định có tính cách mạng, quyết định đã biến Apple từ suy tàn và đứng lên đỉnh vinh quang: đó là trong 1 năm Apple sẽ chỉ ra mắt tối đa 4 sản phẩm mới.
Trước khi Jobs trở lại, Apple đã có lúc bán cả máy in lẫn nhiều sản phẩm tạp nham khác. Điều này khiến công ty xa rời giá trị cốt lõi và thiếu đi sự đặc biệt của mình. Ngay khi trở lại, Steve Jobs ngay lập tức lược bỏ đến mức tối giản để Apple tập trung sự sáng tạo và nguồn lực nhằm tạo ra những sản phẩm thực sự chất.
Khi tối giản trong lựa chọn, thì đó cũng chính là thời điểm mà iMac, iPod, Macbook, iPhone và iPad lần lượt xuất hiện. Tất cả đều là thứ làm người dùng điên đảo. Nói một cách khác, Steve Job đã vận dụng sự tối giản trong lựa chọn để tạo ra một số ít thứ có giá trị, thậm chí là rất ít.
Ngược lại với Apple thì Nokia – ông hoàng trong lĩnh vực di động vào thập kỷ 2000, mỗi năm đều ra mắt ít nhất 15-20 kiểu điện thoại với chiến lược “phân khúc nào cũng có mặt”. Kết quả Nokia sa sút đến mức suýt phá sản và bây giờ trở thành một bài học kinh điển về việc theo đuổi nhiều lựa chọn sẽ nhận lấy hậu quả như thế nào.
Ít hơn chính là nhiều hơn.
Cuộc sống của chúng ta cũng sẽ là như vậy khi bạn có thể hướng mình đến việc tối giản từ lựa chọn cho tới quyết định. Nhưng đó là việc không hề dễ dàng.
Hiện tại đã có quá nhiều cuốn sách hướng dẫn lối sống tối giản nhưng 90% chúng ta vẫn không thể đạt được điều đó. Thật là một nghịch lý “Có quá nhiều kiểu tối giản nhưng bạn lại không biết lựa chọn kiểu tối giản nào cho chính mình”.
Và để lý giải nghịch lý này cũng như thấu hiểu về những gì bạn sẽ làm ngay sau ngày hôm nay thì chúng ta phải nói chuyện với nhau về bản chất của việc “đa lựa chọn”” lẫn “tối giản là gì?” cũng như tại sao “Ít hơn lại khó hơn là nhiều hơn”.
ĐA NĂNG LÀ CÁI GÌ CŨNG CÓ THỂ CÒN TỐI GIẢN LÀ CHỈ MỘT SỐ THỨ CÓ THỂ
Lối sống hay chủ nghĩa tối giản trong vài năm trở lại đây là một khái niệm không hề xa lạ đối với giới trẻ.
Có người chủ trương lược bỏ vật dụng, trang phục, đồ đạc cá nhân đúng theo tinh thần Lối sống tối giản của người Nhật.
Có người tin rằng việc chọn lọc bạn bè, các mối quan hệ và những mối quan tâm trên mạng xã hội thì sẽ đạt được sự tối giản.
Hay sẽ có những người quyết định về nông thôn, lên vùng núi để tránh xa cuộc sống của nền công nghiệp hiện đại và quay trở lại với những công việc liên quan đến nông nghiệp như một cách thanh tẩy cuộc đời.
Cùng nhiều lựa chọn khác nữa. Nhưng dù là dưới hoàn cảnh, điều kiện và tính chất nào thì chúng ta đều đang cảm thấy rằng “Tối giản hết mọi thứ thì mới cứu vãn cuộc sống vốn đang quá tải này được, không thì gay to mất!”. Và thực sự là như thế.
Việc kết nối và dễ dàng tiếp thu thông tin trong thời đại internet siêu nhanh như bây giờ khiến chúng ta bị cuốn theo những gì mà bản thân chúng ta không muốn. Nhưng dưới nhiều áp lực và tác động của truyền thông, của những lời quảng cáo, của các tập đoạn và nền tảng công nghệ luôn khích lệ chúng ta phải luôn luôn truy cập thông tin và tiêu thụ sản phẩm một tối đa.
Việc thông tin bị biến đổi, lợi dụng và tuyên truyền để tạo ra lợi nhuận cho một nhóm người đã khiến chúng ta tin rằng tất cả đều quan trọng, đều phải trải nghiệm. Nghiêm trọng nhất là chúng ta quá tự tin rằng mình có thể kiểm soát được mọi thứ. Suy nghĩ rằng chúng ta có thể có tất cả và làm được tất cả không còn là mới mẻ. Bất cứ ai cũng đều suy nghĩ như vậy nên. Khi mọi thứ trở nên quá tải thì chúng ta lại cuống cuồng tìm cách tối giản để cứu vãn cuộc sống của chính mình.
Nhưng có quá nhiều chủ nghĩa, lối sống và trào lưu tối giản thì lựa chọn nào mới là cách thanh lọc mọi thứ để cuộc sống có được sự nhẹ nhàng như ban đầu?
Chúng ta tối giản trong trang phục, đồ dùng không có nghĩa là thoát khỏi sự quá tải vì vẫn có những kết nối mạng, những mối quan hệ và áp lực từ mọi thứ khác. Ngược lại cũng thế, bạn tối giản thời gian trên mạng hay tái sắp xếp các mối quan hệ của mình nhưng cũng không thể nào đạt được sự tối giản. Sự tối giản chúng ta có thể áp dụng ngay sẽ đều chỉ giải quyết bề nổi của vấn đề chứ không hề cứu thoát chúng ta khỏi vô số những lựa chọn. Tại sao lại như thế?
Vì tối giản cũng chính một dạng phần thưởng. Mà phần thưởng chỉ có thể đạt được bằng cách đạt mục tiêu. Và mục tiêu chỉ được thực hiện hoá khi chúng ta bắt đầu tập trung vào MỘT LỰA CHỌN DUY NHẤT mà thôi
QUYẾT ĐỊNH CỐT LÕI TẠO NÊN VÒNG TRÒN LIÊN KẾT CỦA LỐI SỐNG TỐI GIẢN
Sự tối giản rất giống một thói quen tốt.
Cả hai đều bắt đầu từ sự đơn giản -một lựa chọn nhưng trong quá trình thực hiện sẽ dẫn tới những lựa chọn khác sẽ bổ trợ cho lựa chọn đầu tiên. Nó giúp bạn đạt được sự tối giản, đồng thời đem lại cho bạn một loạt những lợi ích khác mà bạn sẽ nhận thấy trong quá trình bắt đầu thực hiện lối sống tố giản.
Cốt lõi của lối sống tối giản là bớt đi nhiều thứ và chỉ tập trung vào một số thứ. Thậm chí chỉ là một. Tại sao lại là một vì điều này sẽ làm mọi thứ bạn thực hiện dễ dàng và tập trung hơn bao giờ hết.
Hãy chọn một thói quen mới như đọc sách, học tiếng Anh, tập viết lách, tập trò chuyện với bạn bè, người yêu mà không cầm smartphone, chạy bộ… hay bất cứ lựa chọn nào đem lại cảm hứng và niềm vui nhất với bạn
Vì dụ nếu bạn chọn đọc sách thì bạn đã bắt đầu khởi động một chuỗi thói quen tốt. Để đọc
và hiểu một cuốn sách thì bạn phải sắp xếp lại thời gian. Nếu bạn chỉ có 30 phút mỗi sáng để đọc thì bạn buộc phải từ bỏ một số thứ trước đây đã lấy đi khoảng thời gian đó của bạn.
Đó là check tin nhắn, lướt fb hay chơi game. Tất cả đều chỉ là những hành vi lặp lại trong vô thức. Còn bây giờ, khi bạn đã có một lựa chọn và mục tiêu rõ ràng thì bạn sẽ biết mình phải làm gì để đạt được mục tiêu (hay phần thưởng đó): Đọc xong một cuốn sách. Nhưng đó chưa phải là tất cả, những điều thú vị vẫn đang đón chờ bạn.
Trong quá trình đọc – lựa chọn duy nhất trong thời điểm bắt đầu bạn bắt đầu lối sống tối giản sẽ trổ sinh những hành vì và thói quen tốt như bạn hạn chế được sự sao nhãng mà internet trước đây luôn hành hạ bạn. Bạn kiểm soát được bản thân khi có thể tập trung được lâu hơn bằng việc đọc.
Khi bạn đọc bạn tiếp thu nhiều thông tin thú vị hơn mớ tin nhanh trên mạng, điều này đem tới cho bạn khả năng nói và kể những câu chuyện thú vị với các mối quan hệ của mình mà không phải đối diện với sự bất an khi thiếu vắng smartphone hay internet.
Và biết đâu, bạn cũng sẽ bắt đầu có thể viết lách, có thể truyền đạt quan điểm riêng của mình thông qua đọc. Nhưng quan trọng hơn cả là từ một lựa chọn, bạn sẽ bắt đầu tối giản được nhiều thứ đồng thời cũng đạt được nhiều thứ mà trước đây là điều không thể. Đó chính là vòng tròn tạo nên những lợi ích mà lối sống tối giản đem tới.
Ngược lại hãy chọn một thói quen mà bạn đang muốn từ bỏ vì biết rõ ràng nó không hề tốt như shopping, lướt mạng, xem tivi, hoặc các mối quan hệ không cần thiết nhưng vì lý do nào đó mà bạn muốn duy trì nữa.
Bạn chỉ cần tắt wifi trong khi làm việc, ngay lập tức khả năng tập trung và năng suất của bạn sẽ gia tăng. Việc cắt đứt khỏi internet cũng chấm dứt những nỗi lo lắng về việc sẽ bỏ qua cái gì đó rất thú vị đang diễn ra ngoài kia. Những thông tin đó thu hút sự chú ý của bạn, nhưng nó cũng huỷ hoại bạn và dìm bạn trong một vòng xoáy bế tắc.
Bạn sẽ muốn biết còn cái gì thú vị hơn nữa không. Bạn sẽ bị cuốn hút vào những thông tin nhanh nhưng ít giá trị và gây nghiện. Bạn bị mời chào mua sắm, trải nghiệm cái này và cái kia, cái nào cũng được quảng cáo sẽ làm cuộc sống của bạn tốt đẹp hơn.
Từ một có thể tạo ra một vòng tròn đầy ắp những giá trị và ý nghĩa.
Nhưng cũng từ một lại đem tự sự phá huỷ tâm trí, cuộc sống và bản thân bạn bằng những thứ hời hợt và nhảm nhí.
Hãy nghĩ về điều này. Khi bạn loại bỏ một điều thứ bạn vẫn luôn giữ nhưng không cần thiết và thay bằng một điều thực sự cần thiết với mình thì chuyện gì sẽ xảy ra?
Bạn bắt đầu tối giản được và có nhiều thời gian cho bản thân. Khi bản thân bạn luôn tận hưởng trong những lợi ích mà sự tối giản đem lại thì bạn sẽ liên tục đạt được nhiều thành quả hơn.
Thay vì cố gắng hoàn thành mọi việc, bạn hãy tập trung vào một việc duy nhất.
Thay vì chấp nhận những niềm vui nhỏ bé từ việc đa năng, duy trì nhiều lựa chọn hay công việc khác nhau, hãy bắt đầu tập trung nỗ lực hoàn thành một số việc thực sự quan trọng.
Tối giản không hẳn là thêm vào và bớt ra.
Tối giản là từ một sẽ dẫn tới tất cả.
Tối giản là bắt đầu từ một lựa chọn duy nhất để tạo nên một vòng tròn bổ trợ lẫn nhau đem tới lối sống tối giản dễ dàng, bền vững và tạo ra vô số giá trị cho cuộc sống của bạn.
LỐI SỐNG TỐI GIẢN KHÔNG CHỈ LÀ ĐÍCH ĐẾN
Tối giản là cách bạn kiểm soát và chọn ra những lựa chọn của chính mình.
Tối giản là con đường để bạn đi đến những mức độ thành công và ý nghĩa mớ trong cuộc sống của mình.
Tối giản là khai mở cho bạn nhận ra rằng hầu hết mọi thứ trong cuộc sống đều những cái không đáng quan tâm. Nó gây nhiễu và làm phiền bạn, khiến bạn gặp khó khăn trong việc sàng lọc thông tin và tập trung vào vài điều quan trọng nhất với bản thân bạn.
Lối sống tối giản không đòi hỏi bạn phải trải nghiệm tất cả, mà nó đòi hỏi bạn trải nghiệm một thứ bằng tất cả những gì bạn có. Điều này là cốt lõi của tối giản.
Thay vì đưa ra những lựa chọn cảm tính, chủ quan hoặc bị dẫn dắt, lối sống tối giản giúp bạn phân biệt điều quan trọng và không quan trọng, loại bỏ những thứ không cần thiết, và giúp bạn tập trung vào con đường duy nhất mà trên con đường đó sẽ xuất hiện điều cần thiết đó trở nên rõ nét khi bạn cam kết mỗi ngày thực hiện.
Thay vì bạn có thể làm được tất cả, tối giản giúp bạn lựa chọn ra vài điều có thể. Từ vài điều có thể bạn sẽ lại chỉ chọn ra một điều thực sự có thể. Và từ lựa duy nhất này bạn sẽ vỡ ào trong sự thật là “Bạn có thể làm và đạt được bất cứ điều gì nhưng không phải là trong cùng một lúc”.
Tối giản bắt đầu từ ít hơn để có được nhiều hơn.
Tối giản mà lược bỏ những sự thừa thãi để cho một vài giá trị khác trong bạn được toả sáng.
Và hãy nhớ, tối giản là con đường đầy ắp những giá trị khiến bạn cảm thấy hài lòng suốt cả quá trình bạn đi chứ không chỉ là đích đến.
Photo: Steve Jobs lúc 30 tuổi khi làm việc ở trong biệt thự của mình đã được tối giản hoá nội thất.