1531-1535
1531. Khi bạn đang suy nghĩ điều gì, bạn có cảm giác rằng các ý nghĩ không làm gì ngoài việc thông báo cho bạn biết mọi việc đang như thế nào, và sau đó bạn chọn xem làm việc gì và rồi bạn làm việc đó. Đó là điều mà nói chung người ta cứ tưởng thế.
Nhưng thật ra, cách bạn nghĩ sẽ quyết định cách bạn sắp làm. Sau đó bạn không nhận ra là có một kết quả tác động ngược trở lại, hoặc bạn không thấy đó chính là hậu quả của những gì bạn đã làm, và bạn lại càng không thấy nó là kết quả của việc bạn đã nghĩ như thế nào.
1532. ”Cái đã được nghĩ” là một cái toàn thể – đó là tư duy. “Cái đã được cảm giác”, thân xác, toàn bộ xã hội, tất thảy những cái đó đều cùng chia sẻ các suy nghĩ – tất cả là cùng chung một quá trình. Điều thiết yếu đối với bạn là đừng xé lẻ chúng ra, bởi vì tất cả là cùng chung một quá trình; những tư duy của ai đó khác cũng trở thành những tư duy của chính bạn và ngược lại. Tư duy tạo ra cái được một hệ thống. Một hệ thống có nghĩa là một tập hợp những sự vật hay những bộ phận được cố kết với nhau.
1533. Vì tư duy cũng là một hệ thống mà hệ thống này không chỉ bao gồm các suy nghĩ, các “cái đã được cảm giác” và các cảm giác mà nó còn bao gồm cả trạng thái của cơ thể; nó bao gồm toàn bộ xã hội – vì tư duy luôn đi qua đi lại giữa mọi người trong một quá trình mà nhờ đó nó đã tiến hoá đi lên từ những thời xa xưa.
1534. Một hệ thống luôn bị buộc phải tham gia vào một quá trình phát triển, biến đổi, tiến hóa và thay đổi cấu trúc…mặc dầu cũng có một vài đặc điểm nhất định nào đó của hệ thống trở nên tương đối cố đinh. Chúng ta gọi đó là cấu trúc. Mỗi tổ chức đều có một cấu trúc nhất định. Có đôi khi cấu trúc đó bắt đầu bị vỡ ra vì đã rệu rã, và lúc này người ta có thể phải thay đổi nó.
Trong tư duy, ta cũng có một kiểu cấu trúc – một số đặc điểm tương đối cố định nào đó. Tư duy đã không ngừng tiến hóa và vì vậy chúng ta không biết cấu trúc này đã bắt đầu được hình thành từ thuở nào. Nhưng cùng với sự lớn mạnh của nền văn minh, nó đã phát triển lên rất nhiều. Có thể rằng trước khi có nền văn minh, tư duy đã từng rất đơn giản, nhưng nay nó đã trở nên rất phức tạp, đã mở ra nhiều nhánh và thiếu mạch lạc hơn nhiều so với trước kia.
1535. Vì tư duy là một hệ thống nên sẽ có tình huống xảy ra là bên trong hệ thống ấy có một cái lỗi – một lỗi hệ thống. Đây không phải là một lỗi nằm chỗ này, chỗ kia hay chỗ nọ, mà xuyên suốt cả hệ thống. Nó ở khắp nơi và không ở đâu cả. Bạn có thể nói, “tôi thấy chỗ này có vấn đề, nên tôi sẽ xử lí nó bằng tư duy của mình”. Nhưng tư duy “của tôi” lại là một phần của hệ thống.
Và khi xử lí nó, ta vẫn dùng đúng cái tư duy phân mảnh đã khiến vấn đề nảy sinh, chỉ có là ta sử dụng một phiên bản khác đi chút ít mà thôi; do đó nó không những không có tác dụng mà còn có cơ làm cho sự việc tồi tệ thêm.
Photo Sonykr