Trong hôm qua nhiều comment, nhiều bạn inbox hỏi mình “Làm thế nào để đọc nhanh hơn, bạn đọc 2000 cuốn thật sao?, việc ghi chép nên làm thế nào khi mỗi ngày đọc một chủ đề, những ghi chép đó có thể giúp ích gì không…”
Ngoài ra nhiều bạn cũng chưa bao giờ đọc được 1 cuốn sách nhưng rất muốn thay đổi điều đó thì phải làm thế nào?
Đó đúng là thiếu sót của mình khi không viết luôn những kinh nghiệm và kỹ năng. Rất mong trong bài viết này mình sẽ phần nào giúp đỡ mọi người qua kinh nghiệm đọc của mình. Trước đây thông qua những gì mình nói, có bạn cũng đã đọc gần 100 cuốn trong 1 năm, bạn khác vài chục, có bạn đọc ít hơn nhưng đã thừa nhận là đọc sách giúp ích rất nhiều.
Với cá nhân mình, cho đến tận bây giờ việc đọc xong 1 cuốn sách trong 1 ngày vẫn không phải là chuyện dễ dàng nếu không tập trung cao độ. Đêm qua 4 giờ sáng mình mới đọc xong 1 cuốn văn học Nga và thức dậy lúc 9 giờ. Việc đọc chưa bao giờ đơn giản cả, nhưng khi đã xác định và hiểu rõ tại sao lại như thế thì sẽ dễ dàng hơn 1 chút.
Đọc sách giống như đút tiền tiết kiệm vậy. Những đồng xu đầu tiên rất ít ỏi để thuyết phục bạn rằng tiết kiệm có hiệu quả. Đọc sách cũng như thế, 50 hay 60 cuốn chỉ là khởi đầu, có thể cũng chưa giúp ích được cho bản thân nhưng nếu duy trì được hàng ngày thì từ những đồng xu đầu tiên, cuốn sách đầu tiên sẽ tạo hiệu ứng Snowball – hòn tuyết lăn để bạn tích luỹ tài sản và kiến thức khổng lồ trong tương lai. Warrent Buffett từ mấy nghìn đô đầu tiên và bây giờ ông ấy đã có gần trăm tỉ. Buffett cũng là một con mọt sách.
Những gì chia sẻ dưới đây là suy nghĩ của riêng mình, có thể nhiều sai lầm và thiếu sót. Mong mọi người bỏ qua. Vì đây là một chủ để không thể nói trong 1 hay 2 bài. Nên xin phép mọi người là mình sẽ viết cặn kẽ hơn từ lý do tại sao nhiều người không đọc sâu được.
Chúng ta bắt đầu thôi.
1 TẠI SAO ĐỌC CUỐN SÁCH ĐẦU TIÊN LẠI KHÓ ĐẾN NHƯ VẬY ?
Đơn giản là ngay từ đầu việc đọc không dành cho đa số. Theo mình hai điều ngăn cản lớn nhất là không có thói quen đọc và xao nhãng. bây giờ bạn dễ dàng tìm mua sách và có internet gây xao nhãng, liên tục đưa ra video, hình ảnh, tin ngắn dưới 200 chữ đã phá huỷ hoàn toàn khả năng đọc sâu, cốt lõi để đọc sách. Mình sẽ bắt đầu từ việc tại sao nhiều người không thể đọc xong 1 cuốn sách trong 1 năm, hoặc 1 tháng.
Trong bộ gen của loài người không hề được lập trình để đọc. Chữ viết rồi tới sách là những thứ trừu tượng, sáng tạo qua thời gian mới hình thành sự đọc trong cuộc sống của con người nhằm giải quyết các vấn đề, truyền bá tôn giáo và văn hoá. Nói đơn giản đọc sách là một cái không có sẵn như những lợi thế khác của con người. Và việc đọc ban đầu luôn bị giới hạn.
Hàng nghìn năm trước, trong các nền văn hoá cổ đại lớn ở Lưỡng Hà, Ai Cập, Ấn Độ và Trung Hoa việc biết chữ và đọc sách đều thuộc về các tầng lớp cao nhất trong xã hội. ở Ấn Độ tầng lớp Bà la môn nắm giữ tri thức tối cao còn hơn cả Sát đế lợi tức vua chúa, quý tộc. Ai Cập cũng như vậy, chỉ rất ít người mới được tiếp cận tri thức tối cao của Thoth – Hermes Trismegistus.
Các thành bang Hy Lạp rồi tới La Mã luôn tồn tại một nhóm tinh hoa nhất, biết đọc và viết để quyết định các vấn đề quan trọng. Thầy dạy của Alexander Đại đế là Aristole, Aristole là học trò của Plato, Plato học hỏi ở Socrates. Khi Alexander chinh phục xong Ai Cập, ông đã thân chinh băng qua sa mạc tới đền thờ Amun, để chính chức được tư tế của đền thờ, người nắm giữ tri thức và luật phong choCon trai thần mặt trời, tức vua của Ai Cập một cách danh chính ngôn thuận.
Tri thức và nhận biết sâu sắc chỉ có một số ít mới được lãnh nhận theo một chuỗi sàng lọc cẩn thận.
Nói theo cách khác, nếu bạn sống từ hàng nghìn năm trước mà được tiếp cận sách vở, tri thức thì đến vua chúa cũng phải nể nang đôi phần.
Từ đó cho đến tận thế kỉ 15,16 sách luôn chỉ dành cho những tầng lớp cao nhất cho tới khi máy in xuất hiện, thì sách mới trở thành một món đồ phổ thông. Lúc đó lượng người ở các tầng lớp bắt đầu đọc nhiều hơn, đã có sự chuyển đổi lớn nhưng sách vẫn không phải dành cho tất cả. Vì tất cả chưa bao giờ làm quen với việc đọc, nhiều người nhất định không muốn đọc nên chỉ có một số ít tận dụng được lợi thế. Điều này đúng cho đến bây giờ.
Như mình đã nói ban đầu. Con người ngày nay không có khả năng đọc sâu vì xao nhãng do sự truyền bá thông tin nhanh gọn, nhiều hình ảnh, video trên intetnet và mạng xã hội. Bạn có thể xem cả đêm một season phim, nhưng cứ cầm sách chưa tới chục trang là mỏi mắt, buồn ngủ và hết kiên nhẫn.
2 XÂY DỰNG THÓI QUEN ĐỌC.
Lời khuyên của mình dành cho các bạn mới bắt đầu xây dựng thói quen đọc là hãy xác định trước những khó khăn, cản trở khi đọc sách. Dĩ nhiên việc nghĩ về lợi ích, thành quả mình tích luỹ khi đọc cũng là điều cần thiết.
Hãy bắt đầu mỗi ngày 30-60 phút một tiếng. Đó là mốc khởi điểm mà khoa học chứng minh rằng bạn chỉ có thể tập trung tối đa trong 1 ngày. Đừng bao giờ nghĩ tới việc đọc sách sẽ cho mình cái gì, tiền hay tri thức mà hãy quan tâm rằng “Tại sao, Cái gì và Thế nào”.
Đọc bất cứ cuốn sách nào cũng được. Tiểu thuyết, kĩ năng, ngôn tình, sách nấu ăn… Trước tiên bạn phải thay đổi thói quen của não bộ luôn thích những gì ngắn và nhanh nhất có thể. Hãy kiên nhẫn với bản thân, sau 3-4 tuần (theo nghiên cứu việc xây dựng thói quen mới mất tối thiểu 21 ngày liên tục) khi đã quen với 1 giờ đọc, bạn sẽ nhận thấy thấy tốc độ đọc và khả năng kết nối thông tin sẽ nhanh và tốt hơn trước. Bạn có thể chơi 1 trận game 20 phút, xem một bộ phim 2 tiếng thì việc đọc 30 phút một ngày cũng không phải khó khăn chứ?
Và khi đã có thói quen rồi, thì phải làm gì để tăng tốc độ đọc hơn nữa? Đọc nhiều hơn, dành ra nhiều thời gian để đọc nhất có thể và đọc trong bất cứ hoàn cảnh nào. Động lực ở đây là sự tò mò ham học hỏi về sự tiến bộ của bản thân. Thời gian đầu tiên luôn rất khó khăn, nhưng nếu bạn kỉ luật, tránh xao nhãng hết sức có thể thì việc hấp thu những kiến thức nền tảng thì thời gian sau đọc sẽ nhanh và đơn giản hơn rất nhiều.
Lúc mình học lớp 4,5 truyện tranh là thứ xa xỉ, nên mình đã giết thời gian bằng cách đọc Kinh Thánh, Những người khốn khổ, Chiến tranh và hoà bình, nên sau này việc đọc nhanh là một điều hết sức bình thường thôi, không có gì cả. 2 năm trước gần như tối nào mình cũng ngồi ở quán nước gần nhà từ 8 giờ đến 11 giờ đêm để đọc và ghi chép. Nhà mình ồn ào nên không dễ tập trung được. Mình ngồi đọc trong điều kiện ánh đèn lờ mờ và gây chú ý đến nỗi nhiều người đến hỏi lý do tại sao mình có thể đọc được trong tình trạng như vậy? Vì mình muốn nhận biết nhiều hơn và tiến bộ hơn mà thôi. Mình tin các bạn cũng sẽ làm được như mình khi đã xác định mục tiêu.
Ngoài ra việc ghi chép lại khi đọc sẽ giúp các bạn nhớ rõ nội dung của sách nếu không thể đọc xong trong 1,2 ngày. Ghi chép lại các ý chính, các cái sách đề cập đến mà có thể xâu chuỗi với nhận biết riêng của từng người sẽ làm người đọc hiểu rõ hơn, nhìn nhận được nhiều khía cạnh hơn. Nhiều lúc bạn sẽ thấy tri thức mình xâu chuỗi được có thể chỉ ra sự thiếu xót của tác giả. Điều đó là tất yếu khi bạn đã tiến bộ và nhận biết tốt hơn khi kết hợp tri thức và kinh nghiệm của bản thân. Bạn cũng sẽ có gu đọc và chọn sách của một chuyên gia.
Đối với người viết lách, liên quan đến công việc sáng tạo việc ghi chép đem lại nhiều ý tưởng tốt và có thể kết hợp các ghi chép đó tạo ra cái mới mà không theo bất cứ quy luật nào. Đó là sáng tạo.
3 KHÔNG GIỚI HẠN.
Để tới điểm vô cực bạn phải chọn con đường không bao tới được vô cực.
Và khi bạn đã trở thành chuyên gia về đọc sách thì còn gì lý do gì để đọc nữa?
Mình đã chứng kiến nhiều bạn mình quen nói rằng đọc 50, 100 cuốn là đủ rồi, là cả một đời người không bao giờ đọc rồi. Mình cũng đồng ý với các bạn như thế. Nhưng việc tiến bộ của bản thân bạn quan trọng hay người khác không đọc điều gì quan trọng hơn?
Tiến bộ là một sự hành động không ngừng trong suốt cả cuộc đời. 83 tuổi Michelangelo người mà Leonardo Da Vinci phải cảm thấy ghen tị nói rằng “Tôi vẫn học hỏi mỗi ngày”. Nhìn ra Bill Gates và Mark Zuckerberg vẫn đọc hàng ngày dù đã là tỉ phú và sở hữu công ty có hàng tỉ khách hàng.
Bạn không phải là hoạ sĩ thiên tài, không phải là tỉ phú công nghệ. Bạn là bạn. Đó mới là điều cốt lõi. Và bạn luôn mong muốn mình tiến bộ qua từng ngày, cố gắng hạn chế phạm sai lầm hết sức có thể và có một cuộc sống chất lượng hơn. Việc đọc sách là một cách để hoàn thiện bản thân và cũng là thứ dễ dàng nhất bạn có thể làm nếu muốn tiến bộ.
Hãy yêu bản thân mình, hãy cho phép mình đi ra khỏi giới hạn bằng cách đọc và viết.